Rynek obrotu nieruchomościami w skali ogólnoświatowej rozwija się bardzo dynamicznie, a rynek polski wpisuje się w tę dynamikę na poziomie czołówki europejskiej. Notowany od kilku lat stały wzrost obrotów i zysków w tym segmencie gospodarki sprawia, że stopień skomplikowania transakcji typu kupno – sprzedaż nieruchomości, a także innych produktów oferowanych na tym polu, stale rośnie. Wymusza to na coraz większej liczbie klientów konieczność poszukiwania profesjonalnej obsługi transakcji, które stanowią często dorobek ich życia lub też poważną lokatę inwestycyjną, przy której popełnienie błędu skutkować może utratą nie tylko przyszłych zysków, ale i inwestowanego kapitału. Sytuacja ta tworzy naturalną potrzebę rozwoju profesjonalnej specjalizacji w obrocie nieruchomościami i na to zapotrzebowanie odpowiada zawód pośrednika nieruchomości.
Pośrednik nieruchomości – kto to taki?
Zawód ten – jak wiele innych, współczesnych zawodów rodzących się wraz z dynamicznymi zmianami cywilizacyjnymi – wciąż ewoluuje, wskutek czego następuje w jego ramach specjalizacja związana z koniecznością posiadania coraz bardziej specjalistycznej wiedzy, dotyczącej zarówno określonych typów nieruchomości, stron transakcji czy rodzajów dokonywanych operacji. Pośrednik nieruchomości powinien być osobą przedsiębiorczą, zorientowaną na cele i odpowiedni do nich oczywiście ekwiwalent finansowy, będący wynikiem jego nakładu pracy. Samodzielność i ukierunkowanie na kontakt z klientem w połączeniu z poszukiwaniem nowych wyzwań na rynku pracy, wsparte wykształceniem pozwalającym swobodnie poruszać się w przestrzeni kontaktów z różnymi ludźmi, to cechy, które są podstawą zarówno sukcesu w pośrednictwie nieruchomości, jak i gwarancją właściwej obsługi dla klienta.
Pośrednik nieruchomości – prawo i wykształcenie kierunkowe
Po zniesieniu ustawą deregulacyjną wymogu zdobycia licencji agenta nieruchomości, zniesiono formalne wymagania dotyczące tego zawodu, co znacznie ułatwiło do niego dostęp wszystkim, dla których kupno i sprzedaż nieruchomości, a także najszerzej rozumiany – obrót na rynku nieruchomości, jawią się jako spełnienie aspiracji zawodowych. Jednak same chęci nie wystarczą. Ułatwieniem w tej sytuacji jest odpowiednie wykształcenie kierunkowe z zakresu prawa, budownictwa, sprzedaży czy marketingu. Nie jest to jednak wymóg konieczny do spełnienia. Nie decyduje też on w zakresie być lub nie być, czy przydatności w zawodzie pośrednika obrotu nieruchomości i jak się okazuje również, w osiąganiu sukcesów zawodowych. Najważniejsze są tutaj umiejętności i doświadczenie, determinacja i określone wcześniej cechy charakteru. To one w dużej mierze decydują o sukcesie na tym rynku pracy.
Obowiązki pośrednika nieruchomości
Pośrednik nieruchomości, odpowiada przede wszystkim za pośrednictwo pomiędzy stronami transakcji. Bez względu na to, czy jest to transakcja kupna czy też sprzedaż nieruchomości, czy jakakolwiek inna związana z obrotem na tym rynku. Najważniejszym zadaniem pośrednika jest pozyskiwanie klientów i wszechstronna pomoc swym podopiecznym. Towarzyszy temu coraz szerszy katalog usług, które wraz z rozwojem rynku, kapitałów inwestycyjnych, dopuszczalnych regulacji prawnych i wymagań uczestników obrotu nieruchomościami, można proponować i realizować dla różnych grup i klientów indywidualnych. Negocjacje cenowe, przygotowywanie niezbędnej dokumentacji, załatwianie formalności, pomoc w sprawdzaniu stanu prawnego i przejęcie obowiązków związanych ze zmianą stanu prawnego nieruchomości, pomoc i doradztwo przy wyborze źródła finansowania nieruchomości, to tylko niektóre z obszernego katalogu zarówno obowiązków jak i zakresu możliwości działań pośrednika nieruchomości.
Zakres odpowiedzialności pośrednika nieruchomości
Wykonywanie tego zawodu związane jest z określonym ryzykiem, które wynika zarówno z braku wiedzy i doświadczenia, braku należytej staranności w wykonywaniu czynności zawodowych czy też zaistnienia okoliczności powodujących wyrządzenie szkody, z których to klient wywodzi zaistnienie przyczyny po stronie pośrednika nieruchomości. Czasami szkody powstają także na skutek warunków, których nie sposób było przewidzieć, mimo wykonywania przez pośrednika działań w dobrej wierze i według stanu dostępnej wiedzy. Szczególnie wrażliwe w tym zakresie są transakcje typu kupno – sprzedaż nieruchomości. Dlatego też dla zabezpieczenia i zwiększenia poczucia bezpieczeństwa klientów, wprowadzono obowiązek ubezpieczenia pośrednika od odpowiedzialności cywilnej za szkody, które mogą wyniknąć w związku z zawodowym wykonywaniem czynności związanych z obrotem nieruchomościami. Odpowiedzialność ta rozciąga się zarówno na pośrednika jak i osoby, którym zleca on bezpośrednio wykonanie czynności na jego rzecz i w jego imieniu.
Odpowiedzialność karna i dyscyplinarna pośrednika nieruchomości
Działalność pośrednika nieruchomości, choć zazwyczaj prowadzona zgodnie z prawem i etyką zawodową, niesie ryzyko odpowiedzialności karnej za działania, które mogą zostać zakwalifikowane jako czyny niedozwolone. Przykłady takich działań obejmują oszustwa, czyli celowe wprowadzenie w błąd klientów w celu osiągnięcia korzyści majątkowych, przestępstwa przeciwko ochronie danych osobowych, co odnosi się do nielegalnego wykorzystywania lub udostępniania danych klientów, a także fałszerstwa dokumentów i ukrywanie istotnych dokumentów, które mogą wpływać na przebieg transakcji nieruchomości.
Oprócz odpowiedzialności karnej, pośrednicy nieruchomości mogą ponosić również odpowiedzialność dyscyplinarną. Ta forma odpowiedzialności jest związana z naruszeniem przepisów prawa cywilnego lub karnego, ale rozpatrywana jest w kontekście standardów zawodowych i etycznych. Naruszenia te mogą skutkować wszczęciem postępowania dyscyplinarnego przez organy korporacyjne lub samorządy zawodowe, do których należy pośrednik. Takie postępowanie może prowadzić do różnych konsekwencji, od upomnień po wykluczenie z zawodu.
Dlatego ważne jest, aby pośrednicy nieruchomości przestrzegali nie tylko przepisów prawa, ale również zasad etyki zawodowej. Powinni oni być świadomi potencjalnych konsekwencji swoich działań i podejmować środki ostrożności, aby unikać zarówno odpowiedzialności karnej, jak i dyscyplinarnej. Regularne szkolenia, dokładne przestrzeganie procedur oraz transparentność wobec klientów to kluczowe elementy, które pomagają w minimalizowaniu ryzyka naruszeń i utrzymaniu wysokich standardów zawodowych.
